Article Detail

Home > Article Detail
  • P-ISSN 2671-8197
  • E-ISSN 2733-936X

Paramārtha’s Thought of Dharma‒kaya and Dharma‒dhātu in Haesimmilgyeongso Jibaramildapum

Korean Studies Quarterly / Korean Studies Quarterly, (P)2671-8197; (E)2733-936X
2019, v.42 no.1, pp.55-86
https://doi.org/10.25024/ksq.42.1.201903.55
Sungeun Kim
  • Downloaded
  • Viewed

Abstract

In recent years, numerous studies have attempted to label Woncheuk(圓測) as a collateral line of the Faxiang School in East Asian Buddhism. But the thought of Daśabhumi Theory of Bodhisattva(十地思想) that appear in the Haesimmilgyeongso Jibaramildapum(解深密經疏 地波羅蜜多品) continued the tradition of the Mahāyānasaṃgraha‒vyākhyā(攝大乘論釋) translated by Paramārtha(眞諦). Especially, Woncheuk and Paramārtha had the common thought of Dharma‒kaya(法身) and Dharma‒dhātu(法界). We can know that their thought is based on Tathāgatagarbha(如來藏) thought, according to the structural and ideological affinity. As a result, Woncheuk is not limited by the Faxiang School. He embraced Tathāgatagarbha thought through Paramārtha. This study provides a basis for Wonchuk’s standpoint about the possibility of becoming the Buddha in every sentient being.

keywords
『해심밀경소』 「지바라밀다품」(the Saṃdhinirmocanasūtra-ṭīkā ChapterⅦ: Bhūmipāramitā-parivarta, Haesimmilgyeongso Jibaramildapum), 원측(Woncheuk), 『섭대승론석』(Mahāyānasaṃgraha‒vyākhyā), 진제(Paramārtha), 여래장(Tathāgatagarbha), 법계(Dharma‒dhātu), 법신(Dharma‒kaya)


Reference

1

『開元釋敎錄』 卷8(『大正藏』 55).

2

『大方等如來藏經』 卷1(『大正藏』 16).

3

『佛說無上依經』(『大正藏』 16).

4

『佛說佛地經』 卷1(『大正藏』 16).

5

『佛地經論』 卷3(『大正藏』 26).

6

『菩提心論問題』 卷上(『國家圖書館善本佛典』 25).

7

『攝大乘論釋』 卷1·5·7·10(『大正藏』 31, 世親釋 玄奘·眞諦譯, 無性釋 玄奘譯).

8

『成唯識論』 卷10(『大正藏』 31).

9

『續高僧傳』 13卷, 24卷.

10

『三國遺事』 4卷.

11

『十八空論』(『大正藏』 31).

12

『三無性論』(『大正藏』 31).

13

『仁王經疏』 券2(『大正藏』 33).

14

『顯識論』(『大正藏』 31).

15

『涅槃經本有今無偈論』(『大正藏』 26).

16

『究竟一乘寶性論』(『大正藏』 31).

17

『阿毘達磨俱舍釋論』 卷18(『大正藏』 29).

18

『解深密經疏』 卷9(『卍新續藏』 21).

19

김성철, 『불성론』. 씨아이알, 2013.

20

시모다 마사히로 외, 『여래장과 불성』. 씨아이알, 2015.

21

안성두, 『보성론』. 소명출판, 2012.

22

李基白, 『新羅思想史硏究』. 一潮閣, 1986.

23

이종철, 『『解深密經疏』 「地波羅蜜多品」의 漢藏 校勘 標點 校訂本』(가제, 출판예정)

24

平川彰·梶山雄一·高崎直道, 『如來藏 思想』. 경서원, 2001.

25

桑山正進·袴谷憲昭, 『玄奘』. 東京: 大藏出版, 1981.

26

松本史朗, 『緣起と空: 如來藏思想批判』. 東京: 大藏出版, 1987.

27

김성은, 「원측의 『해심밀경소』 「지바라밀다품」과 법장의 『화엄경탐현기』 십지론의 관계에 대하여」. 『불교학보』 83, 2018, 61‒88쪽.

28

남동신, 「玄奘의 印度 求法과 玄奘像의 추이: 西域記, 玄奘傳, 慈恩傳의 비교 검토를중심으로」. 『불교학연구』 20, 2008, 191‒242쪽.

29

이종철, 「원측과 티베트 불교: 쫑카빠의 『뀐쉬깐델』을 중심으로」. 『정신문화연구』120, 2010, 143‒169쪽.

30

장규언, 『圓測 『解深密經疏』 「無自性相品」 연구』. 한국학중앙연구원 한국학대학원 박사학위논문, 2012.

31

차상엽, 「예쎄데와 뺄양의 여래장에 대한 상이한 이해」. 『불교학연구』 53, 2017, 251‒277쪽.

32

차상엽, 「중국과 티벳불교의 여래장의 세 가지 의미: 『보성론』 Ⅰ.27‒28게송에대한 늑나마제, 진제, 옥 로댄쎄랍의 이해를 중심으로」. 『불교학연구』 48, 2016, 65‒92쪽.

33

차상엽 , 「이당뀐시까델(Yid dang kun gzhi’i dka’ ’grel)의 心識說에 나타난 圓測의영향」. 『한국불교학회』 56, 2010, 301‒332쪽.

34

최은영, 「9식설과 여래장에 대한 진제의 사유 一考」. 『불교학연구』 26, 2010, 141‒172쪽.

35

吉寸誠, 「唯識学派における「如来蔵」の解釈について」. 『印度學佛敎學硏究』 59‒1, 2010, 235‒241쪽.

36

吉寸誠 , 「攝論學派の心識說について」. 『印度學佛敎學硏究』 51‒2, 2002, 61‒65쪽.

37

吉寸誠, 「唐初期の五性各別論における‒圓測と基の議論中心に」. 『日本佛敎學會年報』 65, 2000, 179‒196쪽.

38

長谷川岳史, 「玄奘における『仏地經論』·『成唯識論』譯出の意圖」. 『印度學佛敎學硏究』 48‒2, 2000, 55‒60쪽.

상단으로 이동

Korean Studies Quarterly